ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

 

Βιολογικές Θεραπείες


 

Ο βιολογικές θεραπείες αποτελούν ένα σύγχρονο, ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης πολλών παθήσεων του μυσοσκελετικού συστήματος. Βασίζονται στη χορήγηση μη φαρμακευτικών ουσιών (πρωτεϊνών ή κυττάρων) οι οποίες, υπάρχουν φυσιολογικά στο ανθρώπινο σώμα και συμμετέχουν στον μηχανισμό συγκεκριμένων παθήσεων.

Συνήθως, πρόκειται για ουσίες που δρουν, είτε ανασταλτικά στο μηχανισμό της φλεγμονής (με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες), είτε ευνοϊκά στη διαδικασία του κυτταρικού πολλαπλασιασμού και της διαφοροποίησης (με αναγεννητικές ιδιότητες).

Η χορήγησή τους γίνεται με έγχυση (ένεση) στην πάσχουσα περιοχή.

Τα βασικά πλεονεκτήματα των βιολογικών θεραπειών είναι τα εξής:

  • Δεν πρόκειται για φάρμακα. Η θεραπευτική ουσία είναι ένα συστατικό του οργανισμού μας, πχ πρωτεΐνη (υαλουρονικό), κύτταρα (αιμοπετάλια, “βλαστοκύτταρα”).
  • Ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος αλλεργίας. Οι χορηγούμενοι θεραπευτικοί παράγοντες αποτελούν συστατικά του ανθρώπινου οργανισμού.
  • Έχουν στοχευμένη δράση. Εγχύονται, δηλαδή χορηγούνται με ένεση, ακριβώς στην πάσχουσα περιοχή.
  • Όσον αφορά στις κυτταρικές θεραπείες (PRP, “βλαστοκύτταρα”), οι χορηγούμενοι παράγοντες είναι αυτόλογοι, χορηγούνται δηλαδή στον ίδιο οργανισμό από τον οποίο προέρχονται.

Οι κυριότεροι βιολογικοί παράγοντες που χρησιμοποιούνται στην ορθοπαιδική είναι:

 

Υαλουρονικό Οξύ

 


Το υαλουρονικό οξύ υπό την μορφή ενδαρθρικών ενέσεων αποτελεί μια δημοφιλή και συχνά εφαρμοζόμενη συντηρητική θεραπεία για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και την προστασία του αρθρικού χόνδρου στα πρώτα στάδια της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος και του ισχίου.

Το υαλουρονικό οξύ, το οποίο βρίσκεται φυσιολογικά μέσα στο αρθρικό υγρό, δρα και ως λιπαντικό της άρθρωσης. Κάποιες έρευνες έχουν δείξει ότι οι αρθρώσεις που επηρεάζονται από οστεοαρθρίτιδα έχουν χαμηλότερη από το κανονικό συγκέντρωση υαλουρονικού οξέος.

Το σκεπτικό για την εφαρμογή αυτής της θεραπείας είναι ότι εγχύνοντας υαλουρονικό οξύ σε ένα οστεοαρθριτικό γόνατο η ισχίο, θα διευκολυνθεί η ολίσθηση μεταξύ των αρθρικών επιφανειών και θα ελαττωθεί ο πόνος.
Τα αποτελέσματα από τις τελευταίες μελέτες πάνω σε αυτή την θεραπεία είναι αμφιλεγόμενα. Αν και κάποιοι ασθενείς αναφέρουν ύφεση των συμπτωμάτων με αυτή την διαδικασία, εντούτοις είναι αρκετοί εκείνοι που δεν αναφέρουν καμία βελτίωση.

 

Αυτόλογοι Αυξητικοί Παράγοντες - PRP

 

Η ενέσιμη θεραπεία με αυτόλογους αυξητικούς παράγοντες από ενεργοποιημένα αιμοπετάλια (PRPs)  είναι μια πρωτοποριακή μέθοδος η οποία εφαρμόζεται σε μία μεγάλη ποικιλία από παθήσεις: 

  • Τενοντοπάθειες (οξείες & χρόνιες)
  • Μυικές θλάσεις (οξείες & χρόνιες)
  • Συνδεσμικές κακώσεις
  • Αρχόμενη οστεοαρθρίτιδας
  • Χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας

Με αυτή την θεραπεία αρχικά λαμβάνεται, με απλή αιμοληψία από μια περιφερική φλέβα, μια μικρή ποσότητα αίματος από τον ασθενή.

Στην συνέχεια το αίμα υφίσταται μια ειδική επεξεργασία και φυγοκεντρείται για να απομονωθεί το εμπλουτισμένο πλάσμα (Platelet Rich Plasma). Τέλος το εμπλουτισμένο πλάσμα που είναι πλούσιο σε κύτταρα (όπως τα βλαστοκύτταρα και τα ενεργοποιημένα αιμοπετάλια) καθώς και σε ενδογενείς πρωτεΐνες (που ονομάζονται αυξητικοί παράγοντες ) εγχύεται τοπικά  υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο.

Η όλη διαδικασία γίνεται στο ιατρείο και δεν απαιτεί νοσηλεία η κάποια ειδική προφύλαξη μετά την έγχυση. Μόνο οι ενδοαρθρικές εγχύσεις του ισχίου χρειάζονται ακτινοσκοπικό έλεγχο.

 

Αρχέγονα Αιμοποιητικά Κύτταρα - Βλαστοκύτταρα

 

Τα βλαστοκύτταρα των ενηλίκων είναι αρχέγονα αδιαφοροποίητα κύτταρα του οργανισμού. Είναι η βάση δημιουργίας ιστών και οργάνων κάθε οργανισμού, και στις βασικές ιδιότητες τους περιλαμβάνονται η:

  1. ικανότητα επιδιόρθωσης ενός οργάνου,
  2. αναπαραγωγή τους και 
  3. διαφοροποίησή τους στο είδος κυττάρων του ιστού που βρίσκονται.

Τα βλαστοκύτταρα στο ισχίο μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην:

  • Αρχόμενη χονδροπάθει / αρθρίτιδα
  • Αρχόμενη άσηπτη νέκρωση της μηριαίας κεφαλής
  • Οστικά ελλέιματα
  • Καθυστερημένη πώρωση
  • Μερική ρήξη χιαστού
  • Μερική ρήξη μηνίσκων
  • Μερική ρήξη τενόμτων
  • Θλάσεις μυών

Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των θεραπειών με βλαστοκύτταρα από τον μυελό των οστών (Bone Marrow Stem Cells) είναι διαπιστωμένη από πολυάριθμες έρευνες εδώ και πολλά χρόνια.

Σύμφωνα με τις πρόσφατες οδηγίες του Αμερικανικού Οργανισμού Φαρμάκων (FDA) οι θεραπείες με βλαστοκύτταρα πρέπει να γίνονται σε ένα στάδιο ( δηλαδή η λήψη, ο διαχωρισμός και η εφαρμογή τους να πραγματοποιείται την ίδια ώρα).
Η διαδικασία διενεργείται αναίμακτα, ανώδυνα χωρίς να απαιτείται παραμονή στο νοσοκομείο.

 

Εγχύσεις Κορτικοστεροειδών

 


Τα κορτικοστεροειδή, όπως η πρεδνιζόνη, παρέχουν αντι-φλεγμονώδη δράση με εξαιρετικά αποτελέσματα και έτσι απαλύνουν τον πόνο σημαντικά. Αυτά συνήθως δίνονται με τη μορφή των ενέσεων (εγχύσεων) υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο απευθείας μέσα στην άρθρωση, αυτό που ονομάζεται ενδο-αρθρική ένεση.

Τα κορτικοστεροειδή γενικά δεν συνιστώνται για μακροχρόνια θεραπεία λόγω των πολλών και σημαντικών παρενεργειών. Τα στεροειδή καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος, κάνοντας ένα ασθενή πιο επιρρεπή στις λοιμώξεις. Ο Καταρράκτης, το υψηλό σάκχαρο του αίματος και η απώλεια του ασβεστίου των οστών είναι κάποιες άλλες παρενέργειες.